Những hiểu lầm về tẩu Anh cổ, gỗ algeria, tẩu nghệ nhân

Chủ đề: giúp các bạn tránh hiểu lầm về tẩu Anh cổ, gỗ thạch nam algeria, tẩu nghệ nhân
***

1. Không phải cứ tẩu Anh cổ là tốt

Đây thực ra là một dạng điều hiển nhiên nhất trong các điều hiển nhiên trong cuộc sống. thuộc dạng chân lý cơ bản.

nếu tất cả những chiếc tẩu Anh cổ (mà tôi hay gọi tắt cho tẩu Anh trước 1980, vì lịch sử của tẩu thạch nam Anh mới được trên 100 năm) đều tốt, việc gì cả thế giới phải mua tẩu mới sản xuất, mua tẩu các nước khác, mua tẩu nghệ nhân, mà lại để cho vô số tẩu Anh cổ trôi nổi trên mạng năm này qua năm khác không ai mua?!

Tẩu Anh cổ cũng có đủ loại phân hạng hãng cao hãng thấp. trong mỗi hãng cũng đủ loại phân hạng serie cao serie thấp.Và nếu biết kỹ hơn, các bạn sẽ thấy dù cùng một serie cao cấp của Dunhill cũng có chiếc tốt chiếc kém hơn.Không thiếu những chiếc Dunhill chế tác xấu - chẳng hạn lò méo, cán lệch, lỗ thông khí bị đục thấp chẳng hạn. các bạn mới chơi chưa hiểu thẩm mỹ tẩu chưa thấy khó chịu, chứ đã quen nhìn, nhìn nhiều sẽ thấy sở hữu một chiếc Dunhill méo lò chẳng khác gì gai đâm vào mắt rất khó chịu.

Tôi nói điều này các bạn đừng giận: đại đa số tẩu Dunhill mà các bạn đang sở hữu, gần như chắc chắn nghiêng, méo, lệch, gợn bề mặt, lỗi đường thông khí ở đâu đó!
nguyên nhân cũng đơn giản: tẩu Dunhill dù sao cũng vẫn là tẩu hãng, làm bởi nhiều thợ, cần tiết kiệm thời gian để nâng cao hiệu quả kinh tế, thế nên bề ngoài của đa số chúng được hoàn thiện khá ẩu!

Nếu nó chỉ là một chiếc BBB rẻ tiền chẳng hạn, thì nghiêng méo một chút cũng không sao, miễn là hút tốt. nhưng Dunhill hay Charatan thì lại là chuyện khác. chúng là đẳng cấp. Tẩu lại gần người. bạn có yêu được một cô lúc đầu gặp thấy xinh nhưng khi cười đột nhiên lộ ra bị méo cằm, răng sún hoặc rụng lả tả rồi không???

Đó là tôi còn chưa nói tới tẩu cũ - có thể có đủ các vấn đề khác nữa như cháy lò sâu, bị cắt nhiều vành lò, bị nông rộng đường thông khí sai tỉ lệ làm hỏng luồng hơi v.v.

Nhìn kỹ lại tẩu Anh cổ, tẩu Dunhill của bạn xem. chúng cân xứng, khôn nét hay méo lệch, vụng nét? nếu có chút gợn, méo, vụng nét nhưng ở mức chấp nhận được hay không? 

***

2. Không phải cứ gỗ thạch nam algeria là tốt

Đây cũng là điều hiển nhiên. minh chứng dễ thấy nhất là giá của đa số tẩu Pháp cổ, Anh cổ - thậm chí là trước 1955 - đều chỉ loanh quanh 10$ - 50$ trên mạng như Ebay. xin thưa, tuyệt đại đa số nếu không muốn nói là 99.99% chúng là tẩu làm từ gỗ thạch nam algeria đấy ạ.
Đơn giản, vì gỗ algeria cũng đủ phân hạng tốt xấu, đủ cách xử lý, ngâm tẩm, luộc phơi hay dở. rồi thì tẩu làm từ chúng được chế tác tốt hay dở cũng quyết định không kém phần. cũng giống như trẻ con, bẩm sinh như thế nào có khi không quan trọng bằng môi trường sống, học tập, trừ những trường hợp cá biệt như thiên tài hoặc thiểu năng.

***

3. Không phải cứ tẩu nghệ nhân là tốt

Nghệ nhân có nghệ nhân giỏi và kém, đó là tôi còn không buồn tranh cãi về khái niệm nghệ nhân và ai xứng đáng là nghệ nhân làm tẩu, ai không. theo thiển ý chủ quan có lẽ là rất hạn chế của tôi, trên thế giới hiện nay chỉ có khoảng 50 người xứng đáng được gọi là nghệ nhân làm tẩu, tức là hội đủ cả mấy yếu tố: trình độ kỹ thuật (trên trình thợ các hãng phổ thông), trình độ thẩm mỹ, độ ổn định chất lượng của sản phẩm.

Tẩu nghệ nhân khác cơ bản so với tẩu hãng ở một điểm quan trọng sau: tẩu nghệ nhân thường là tẩu tự do (freehand), có nghĩa là cắt gọt dáng tẩu dựa theo hướng, tuyến của vân gỗ. ngược lại, tẩu hãng mà đa phần là tẩu theo dáng cổ điển, tức là các dáng tẩu đối xứng (có trục đối xứng là mặt phẳng cắt qua giữa lò và thân ống), tương tự như mọi thứ cần sự đối xứng khác như cơ thể người, động vật. ngày trước khi còn tranh luận nhiều với các nhà sưu tập thế giới, tôi có đề ra hai thuật ngữ để phân biệt tẩu cổ điển và tẩu nghệ nhân là: "form follows function" cho tẩu cổ điển, và "form follows grains" cho tẩu nghệ nhân. lâu tôi không đọc về tẩu trên mạng, không biết hai khái niệm tôi dùng này hiện nay có còn ai nhắc tới không nữa.

Vì hình dạng chạy theo vân gỗ, nên tẩu nghệ nhân thường là bất đối xứng hay bất cân xứng. bởi vì vân gỗ thạch nam không phải cục nào cũng chạy đều như nan quạt xoè ra, mà biến đổi, uốn lượn khá nhiều. thế nên, xét tiêu chuẩn tẩu nghệ nhân là chế tác đẹp hay xấu, nhất là những chiếc không cắt theo mẫu cổ điển (đối xứng) mà là cắt theo lối tự do thì những điều quan trọng cơ bản là: dù lò méo hay lệch nhưng CÓ chạy theo tuyến vân gỗ (vân lửa) hay không; đường nét có cong, lượn đều hay là gợn, vụng nét (giống kiểu thợ mộc kém không mài phẳng được mặt gỗ phẳng, mà để lại gợn lung tung); chỗ cần sắc có sắc nét sắc cạnh không, các mặt cong có cong đều không gợn, lồi lõm lung tung không theo chủ ý nào đó không v.v.
chỉ riêng tiêu chuẩn trên cũng đủ giúp các bạn nhận ra tối thiểu 80% - 90% những chiếc gọi là tẩu nghệ nhân bừa bãi khắp nơi là đồ vứt đi cả rồi.

Tiếp đó nữa là thẩm mỹ tạo hình, chất lượng màu sắc, độ mịn bề mặt, chất lượng luồng hơi .v.v. nhưng đó là những kiến thức nâng cao mà nếu không chơi lâu các bạn chưa thể hiểu được.